قرآن فلسفه نماز را یاد خدا می داند:"اقم الصلوه لذکری" (23)
و ذکر خود را مایه آرامش دلها: "الا بذکر ا... تطمئن القلوب" (24)
و نتیجه آرامش دل را پرواز به ملکوت ذکر می نماید:"یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک" (25)
قرآن در موارد دیگری،دلیل عبادت را تشکر از خداوند می داند:"اعبدوا ربکم الذی خلقکم" (26) پرستش کنید پروردگارتان را که شما را آفرید.
"فلیعبدوا رب هذا البیت الذی اطعمهم من جوع و آمنهم من خوف" (27)
پس پروردگار این خانه (کعبه) را پرستش کنید که آنان را از گرسنگی و ناامنی نجات داد.
در بعضی ازآیات به نقش تربیتی نماز اشاره شده است:"ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر" (28)همانا نماز انسان را از زشتیها و منکرات باز می دارد.
زیرا نمازگزار ناچار است به خاطر صحت نماز یا قبول شدن آن یک سری دستورات دینی را مراعات کند،که رعایت آنها خود زمینه ای برای دوری از گناه و زشتی است.
آری کسی که لباس سفید بپوشد طبیعی است که روی فرش یا زمین آلوده نمی نشیند.
قرآن به دنبال سفارش به نماز می فرماید:"ان الحسنات یذهبن السیئات" (29)همانا کارهای شایسته (مانند نماز) گناهان را از بین می برند.
پس نماز یک توبه عملی از گناهان گذشته است و خداوند با این آیه به گناهکار امید می دهد که اگر به کارهای شایسته همچون نماز و عبادت روی بیاورد،بدیهایش محو می شود. (30)

ناآشنایی با نیازهای خود
 

عدم برآورد صحیح نیازها موجب غفلت از ضرورتها می گردد. اگر انسان نیاز خود را به معبود درک کند و بداند که به ثمر رسیدن هر تلاش و کوششی در گرو اراده خداوند است،از هماهنگی و پیوند با او در تمامی مقاطع فعالیتها و برنامه های روزمره دریغ نمی کند.او نمی داند که تمامی گره های او باید در نماز و ارتباط با خدا گشوده شود.در برابر چنین گمراهی و نادانی خداوند متعال به ملائکه خود خطاب می کند: به این بنده من نگاه کنید چقدر در اشتباه است،او می پندارد که نیازهای او بدست غیر من برآورده می شودو نمی داند که من حوائج او را برمی آورم. (31)
آری قهر با خدا و فراموشی یاد او تنها از جهالت ناشی می شود، جهل نسبت به خدا،جهل نسبت به نماز و جهل نسبت به نیازها و فقر خویش و لذا از هر فرصتی برای فرار استفاده می کند.
اقامه نماز ، نه نماز خواندن یا برگزار کردن نماز
البته هر انسان مؤمن و مکلفی باید نماز بخواند،اما اقامه نماز امر دیگری است. در مقابل اضاعه صلوه داریم:" و خلف من بعدهم حلف اضاعوا الصّلوه و اتبعوا الشّهواه." اضاعه نماز در مقابل اقامه نماز است. بدترین وضع اضاعه نماز این است که روح نماز، نباشد چه شکل آن باشد چه نباشد. ما باید جامعه را به روح نماز فرابخوانیم.سوق دادن جامعه به باطن نماز در آنجاست که اشتیاق کارساز است نه اجبار. با اجبار نه می شود کسی را نمازگزار واقعی کرد و نه نمازی که با زور و اجبار بر کسی تحمیل شده است. آن نمازی واقعی است که نمازگزار بهترین و بالاترین لذتها را در نماز ببیند،عشق پیدا کند و با اشتیاق برود.
ما باید اقامه نماز کنیم.زمینه اشتیاق و شوق به نماز را با نشان دادن باطن نماز در اعمال و رفتارمان که مورد توجه و الگو برداری جامعه هستیم،نشان بدهیم.
در قرآن "وای بر تارکان نماز" گفته نشده است، ولی "وَیلٌ لِلمُصَلّین(4 ماعون)" گفته شده است. وای بر نمازگزارانی که ریا می کنند، یعنی دین را وسیله بدست آوردن و خریدن دنیای خویش کردند. آن را دستمایه برخورداری از زندگی های اعتباری دنیا کردند.
"وَالَّذینَ هُم یَرآؤن وَ یَمنَعُونَ الماعون(6و7 ماعون)" درد جامعه ندارند. نماز می خوانند اما نسبت به بدبختیهای موجود در جامعه، بدبختیهایی که انسان و بشریت با آن روبرو است،حساس نیستند.وای بر این نمازگزاران.نمازی که شما را به خلوص و صفا نرساند،نمازی که درد دیگران را در جان شما شعله ور نکند.اگر هم نماز بگزارید مخاطب " وَیلٌ لِلمُصَلّین(4 ماعون) " در قرآن هستید.ممکن است ما که مدعی دین و ارزشها هستیم، کاری کنیم که مردم و به خصوص جوانان عزیز به جای گرایش به نماز،از نماز زده بشوند. (32)

نتیجه گیری
 

در پایان به عنوان نتیجه گیری این تحقیق کتابخانه ای و میدانی می توان گفت:
همه انسانها بر فطرت پاک خلق شده اند و اگر دچار لغزش شده و مسیری را به اشتباه می روند، به دلیل عدم آگاهی آنها از وظایف خود و نیز عدم وجود یک راهنما و مشاور در هر مقطع از زندگی در کنار آنهاست که بتواند نیازها و چگونگی رفع آنها و برخورد با مشکلات زندگی را به آنان بیاموزد.
بنابراین
1.اگر بتوانیم در خانواده ها، مدارس و جامعه، نوجوانان و نیازهای آنها را خوب درک کرده و شناسایی کنیم،
2.به شیوه ای مناسب با آنها برخورد کنیم و
3. بتوانیم دین اسلام را با تمامی زیبایی های آن به آنها معرفی کنیم، بی شک تمامی آنها علاقمند به مفاهیم دینی و مشتاق ارتباط با خدای متعال خواهند شد که لازمه این کار،افزایش بودجه های فرهنگی در این زمینه و تربیت افراد متخصص در امور نوجو انان می باشد.
امید است که با همت اعضاء خانواده و مسؤلین فرهنگی،گامهای بلندی جهت ارتقاء سطح مذهبی نوجوانان و جوانان برداشته شود.
ان شاا... با ظهور حضرت مهدی(عج) ،آیین نماز که در قرآن به عنوان یکی از راهکارهای عملی مهدویت شمرده شده است جهانی گردد.

پی نوشت ها :
 

- دنیای بلوغ،ص23
2- وسائل الشیعه،ج13،ص431
3 - دنیای بلوغ،ص33
4- دنیای بلوغ،ص42
5- رشد اخلاقی،ارزشی و دینی در نوجوانی و جوانی،ص74
6- رشد اخلاقی،ارزشی و دینی در نوجوانی و جوانی،ص91
7- همان
8- نگرش نو به تربیت نوجوان،ص34
9- دنیای بلوغ،ص116
10- روانشناسی رشد در دوره نوجوانی،ص81
11- همان،ص66
12- همان،ص114
ارشاد القلوب- از امام صادق(ع)- بحارالانوار87/139- 13
14- پرستش آگاهانه،ص203و204
15- بحارالانوار،82/234
16- پرستش آگاهانه،ص205
17- روانشناسی نوجوانان و جوانان،ص229
18- همان
19- فرقان/28
20- مستدرک،ج2،ص63
21- غررالحکم،ص152
22- همان،ص340
23- طه/14
24- رعد/28
25- فجر/28
26- نساء/1
27- قریش/2
28- عنکبوت/45
29- هود/14
30- تفسیر نماز،ص22
31- وسائل الشیعه،ج3،ص24
32- نیایش،ص22
فهرست منابع :
1- قرآن مجید.
2- وسائل الشیعه حرعاملی.
3- ارشاد القلوب.
4- بحار الانوار علامه مجلسی.
5- دنیای بلوغ، تألیف دکتر علی قاسمی، نشر امید.
6- رشد اخلاقی،ارزشی و دینی در نوجوانی و جوانی،تألیف دکتر حسین لطف آبادی، نشر نسل سوم.
7- نگرش نو به تربیت نوجوان، تألیف لیدا کاکیا، نشر آفاق.
8- روانشناسی رشد در دوره نوجوانی، تألیف دکتر محمد قشلاقی، نشر مولانا.
9- پرستش آگاهانه، تألیف محسن قرائتی، نشر ستاد اقامه نماز.
10- نیایش، تألیف پژوهشهای گروهی از فضلاء، نشر ستاد اقامه نماز.
11- تفسیر نماز، تألیف محسن قرائتی، نشر ستاد اقامه نماز.
12- روانشناسی نوجوانان و جوانان، تألیف دکتر احمدی، نشر مشعل.
 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: